İnsülin Direnci Neden Oluşur ve Meydana Gelen Belirtileri Nelerdir?

İnsülin direnci oluşması metabolik bir sorundur.bu sorunun oluşması ile kan şekeri yağa, kaslara ve hücrelere girmekte zorlanır ve insülün direnci meydana gelir.

İnsülin Direnci Nedir?

İnsülin direnci oluşan sorunlar metabolik anlamda oluşan bozukluklardan meydana gelmektedir. Bu sorunu yaşayan kişilerde kan şekeri hücrelere, kasa ve yağa girmekte zorlanmaktadır. Bundan kaynaklı olarak da kan şekerinde birikimler oluşmaktadır. Şeker birikiminden dolayı pankreas daha çok şeker sağlamak adına insülin üretimini üst düzeyde salgılamaya başlar. Salgılama konusunda kendini zorlayan pankreas yorgun düşeceğinden dolayı vücuda gerekli olan insülini bile salgılayamaz.

Pankreastan salgılanan insülin vücutta gerekli düzeyde kullanılmadığından kaynaklı olarak insülin direnci ve insülin direnci belirtileri ortaya çıkar. Hareketsiz bir yaşam, kilo, bel kısmında simit oluşumu, kortizonlu ilaçların kullanımı ve polikistik over sendromu bu soruna sebep olmaktadır. Bu sorunu yaşayan kişilerde sabahları yorgun kalkma, gece geç saatlerde tatlı yeme isteği, öğle yemeklerinden sonra yorgunluk ve halsizlik tarzında insülin direnci belirtileri ortaya çıkmaktadır. İnsülin direnci oluştuğunda;

• Karaciğerde ve kaslarda etkilidir. Kan içinde yer alan şeker kaslar ve karaciğer tarafından olduğundan daha fazla düzeyde alınır. Bu kişilerde direnç meydana geldiğinde özellikle yemeklerden sonra kan içinde yükselmiş olan şeker kaslara ve karaciğere giremediğinden kaynaklı olarak birikim oluşturmaya başlar. Bundan kaynaklı olarak da yükselmeler meydana gelir.
• İnsülin hormonu insanlarda bulunan yağların çözülmesinin önüne geçer. Etkisi en az düzeye düştüğünde de çözülmeler meydana gelir ve kan içinde yer alan yağ asitlerinde artışlar oluşur.
• İnsülin reseptörleri değişimlerinde ve hücre içinde bulunan mitikondriumlardaki değişimlerden kaynaklı olarak da ortaya çıkmaktadır.
• Karaciğer bulunan şeker üretimi hasta olmayan kişilerde insülin hormonunun yardımı ile baskılanmaktadır. Açlıkla ölçülen kan şekeri 100 mg/ dl üstünde çıkan kişilerde şeker üretiminin yükseldiği gözlemlenmiştir.

Ortaya Çıkan Belirtileri Nelerdir?

Bu sorunu yaşayan kişilerde tatlıya karşı eğilimler, sık şekilde acıkma, sabahları yorgun kalkma, gün içinde öfke, sabırsızlık, dikkat eksikliği, uyku sorunu, yemeklerden sonra oluşan uyku ve horlama ortaya çıkar. Bunlar dışında;

Sebebi bilinmeyen kilo sorunu; çok yemek tüketmeyen kişilerde kilo artışları meydana gelir. Pankreas tarafından üretilen insülin hormonunun fazla düzeyde olması yağ birikimi oluşmasına sebep olur. Bu da kişilerin hızlı şekilde kilo almasına ve aldığı kiloyu verememesine sebep olur.

Acanthosis nigricans ve lekeler; ciltte oluşan renk sorunları ile koyulaşmalar ve lekeler oluşmaya başlar. Bu genelde boyunda eklem bölgelerindeki koltuk altında ve kasıklarda meydana gelir.

Tüylenme ve regl düzensizlikleri; regl düzensizlikleri yaşayan ve regl olmayan kişilerde ilk insülin direncine bakılması gerekmektedir. Özellikle polikistik over sorunu yaşayan kişilerde aşırı düzeyde tüylenme ve kilo sorunu oluşmaktadır. Tüylenme genelde biline bölgelerinde dışında meydana gelmeye başlar.

Açlık atakları; hasta olan kişilerde hızlı yeme, çabuk yeme, aşırı düzeyde şekerli ve unlu mamullere karşı istekler oluşmaktadır. Bundan kaynaklı olarak da uyku durumu, asabiyet ve yorgunluk meydana gelmektedir.

Yağlı karaciğer; bu insülin direnci olan kişilerde en sık görülen sorundur. Mutlaka önlem alınması gerekir.

İnsülin Direnci Teşhisi Nasıl Konur?

İnsülin direncinin tespit edilebilmesi için açken ve yemeklerden 2 saat sonraki kan şekeri düzeyi ve eş zamanlı olan düzeyin ölçümünün yapılması gerekmektedir. Sağlıklı şekilde çalışan pankreas açlık durumunda olan kan şekerini 100’ün altında tutabilmek adına 5 ila 15 arasında insülin seviyesine ihtiyaç duymaktadır.

Yemek yedikten 2 saat sonra kan şekerinin normal bir seyide tutulması için 20 ila 80 ünite insülin üretimi yapılmaktadır. Var olan rakamların daha üstünde bir değere sahip olması durumunda, kan şekeri için gerekli olan değerlerden yüksek olması da insülün direnci anlamı taşımaktadır. Bundan kaynaklı meydana gelen sorunlar için yapılan tetkik ve testlerin yapılması aşamasında kilo alımında kaynaklı hastalık testleri, kortizon hormonu ölçümü, tiroid testleri, ürik asit ölçümü, kolesterol ölçümü ve kan yağları ölçümü de yapılmalıdır.

İnsülin Direnci Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bu sorunu yaşayan kişilerde yapılacak olan tedavi toplamda üç aşamadan oluşmaktadır. İlk aşama yaşam konusunda yapılacak olan değişimlerdir. İkinci aşama fiziksel olan aktivitelerin yoğunlaşmasıdır. Üçüncü aşama ise ilaç tedavisidir. Tıbbi anlamda uygulanacak olan tedavi de insülin duyarlılığı arttıran ilaçların kullanımı yapılır. Direnci kıracak olan ilaç tedavisi uygulaması yapılır.

Hasta olan kişilerin kilo vermesi konusunda metabolizmasını hızlandırmak gerekir. Bu sorundan kaynaklı olan yeme istediğini köreltmek adına hormon değerlerinin normal bir seviyeye çekilmesi gerekmektedir. Bunun içinde metrormin adı verilen ilaç desteği gerekir. Bu hastalığı yaşayan kişilerde ilerleyen dönemler diyabet sorunu yaşama riski bulunmaktadır. Bundan kaynaklı olarak da beslenme konusunda dikkatli olmaları gerekir. Beslenme açısından;

• Özellikle marmelatlardan, reçellerden, şerbetli tatlılardan ve hazır meyve sularından uzak durulması önemlidir.
• Kahvelere, bitki çaylarına ve siyah çaya şeker atılmaması gerekir. Beyaz ekmek, un ve hamurların kesinlikle tüketilmemesi gerekmektedir. Bunları tüketen kişilerinde tüketim miktarını en aza indirgemesi gerekir.
• Yemeklerde tüketilen pirinç pilavı yerine bulgur tercih edilmelidir.
• Ara öğünlerin oluşturulması beslenme açısından önemlidir. Direnci korumak adına mutlaka ara öğünlerin oluşturulması gerekir. Ayrıca bu öğünlerde hazır olan gıdalardan ve hamur işlerinden uzak durmak gerekir. Ara öğünlerin oluşturulması pankreasın doğru salgılama yapması ve kilo alımının dengelenmesi adına gereklidir.