Melatonin Nedir, Özellikleri ve Normal Değerleri Nelerdir?
İnsanlarda sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için birçok hormon salgılanmaktadır. Salgılanan hormonlardan biri de melatonin hormonudur. Bu hormonun vücuda faydası oldukça fazladır.
İçindekiler
Melatonin Görevleri
Öncelikle melatonin nedir? Nereden salgılanır? bu soruların cevaplarını bilmeliyiz. Melatonin beyinde bulunan epifiz bezinden özellikle geceleri karanlıkta salgılanan bir tür hormondur. Bu hormon triptofan adı verilen bir aminoasitten elde edilir. Fakat triptofan vücutta sentezlenemez. Sentezlenemediği için de dışarıdan alınır ve seratonin hormonunun sentezlenmesinden sorumludur. Biz uyurken melatonin salgılandığı için, uyuduğumuzda beynimiz tarafından otomotik olarak harekete geçirilen bu hormonun yararları oldukça fazladır. Bu hormon sadece insan beyninde salgılanmaz.
Aynı zamanda tüm memeli canlıların beyninde de mevcuttur. Bu hormon uyku düzeninin korunmasında düzeninin korunmasına yardımcı olmaktadır. Melatonin kişilerin biyolojik saat ritmini düzenlemektedir. Bu hormonun salgılanması kişiden kişiye değiştiği için uyku sırasında genelde 23:00 – 05:00 saatleri arasında salgılanmaktadır. Melatonin insan vücudunda doğrudan salgılanan bir nöro-hormon olduğu için, vücuda gösterdiği etkileri çok önemlidir.
Melatonin biyolojik saat ritmini düzenlemekte ve bu hormonun salgılanması da kişiden kişiye değiştiği için uyku sırasında genelde 23:00 – 05:00 saatleri arasında salgılanmaktadır.
Melatonin faydası
- Mide ülserine iyi gelmekte ve reflüyü azaltmaya yardımcı olmaktadır.
- Uyku düzenini sağlar.
- Kronik kulak çınlamalarını azaltır.
- Jet Lag etkilerinde azalmaya yardımcı olur.
Kimi insanlarda melatonin hormonu az salgılandığı için kişilerde bazı rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır.
Melatonin Nasıl Ve Ne Miktarda Kullanılmalıdır?
Kişilerde melatonin az salgılandığı zaman dışarıdan takviye olarak alırlar. Dışarıdan alınan bu takviyenin de belli kullanım şekli vardır. Melatonin ile Kafein maddesi birbirlerine ters etki yaptıklarından aynı anda kullanılmamalıdır. Melatonin de tavsiye edilen miktar minimum 0.5 mg’dır. Bu dozdan fayda görmediğiniz takdirde miktarı biraz daha artırabilirsiniz. 2.5 mg hatta 5 mg’ye kadar dozu kademeli olarak artırabilirsiniz. Fakat genelde tavsiye edilen doz miktarı 0.5mg – 1mg arasıdır. Gece uyku saatinden yaklaşık 1 saat önce bu takviyeyi kullanabilirsiniz. Takviyenin alınmasının yanında uyuyacağınız ortamın gürültüsüz, çok düşük ışıklı ve oldukça sakin bir oda olmalıdır. Kişi takviyeyi aldıktan sonra uykusunu kaçıracak aktivitelerden uzak durmalıdır. Örnek olarak birşey yemesi, uzun süre televizyon izlemesi, uzun süre ışığa maruz kalması vücudunuzun dışarıdan aldığınız melatoninin bir işe fayda sağlamaması ile sonuçlanabilir. Bu yüzden bu takviyeyi aldıktan sonra bununla beraber dikkat etmeniz gereken durumlar mevcuttur. Melatoninin salgılanmsını stres, alkol, sigara, kahve, çay, ışık, ses, depresyon ilaçları olumsuz yönde etkileyerek, salgılanmasını azaltır.
Melatonin’in Görülebilen Zararları Nedir?
Uyku saatleri dışında kullanıldığından uyuşukluğa neden olabilir. Gün içerisinde kimi zaman dalgınlık veya hafif baş ağrıları yapabilmektedir. Aşırı miktarda takviye olarak alındığında ya da uzun dönem kullanıldığından kişilerde bağımlılık ya da alışkanlık yapabilmektedir. Halk arasında garip rüyaların görülmesine neden olduğu söylenmektedir. Fakat bunun herhangi bir bilimsel açıklaması bulunmamaktadır. Takviye aldığınızda farklı bir yan etki görmeniz durumunda doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.