Bebeklerde ve Çocuklarda Büyüme Hormonu
Büyüme hormonu, hormonlar içinde önemli bir yere sahiptir. Beynin alt kısmında yer alan hipofiz bezinden ile salgılanır ve gelişim açısından oldukça önemlidir.
İçindekiler
Çocuklarda Büyüme Hormonu Nasıl Salınır?
Büyüme hormonu salgı bezleri içinde en önemli olan hormondur. Beyin alt kısmında yer alan hipofiz bezi tarafından salgılanır. Bu hormonun İngilizcedeki karşılığı “growth hormone“ dur. Hormonun isminde de anlaşıldığı üzere bebeklerde ve çocuklarda büyüme ile alakalı görevlerin gerçekleşmesi için çalışır. 191 adet aminoasit ismi verilen yapı taşının bir arada olması ile kişilerin vücuduna destek sağlar.
Hormon laboratuvar ortamında desteklenerek çocukların tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır. Çocuklarda büyüme hormonu özellikle cücelik ile alakalı olan tedavi süreçlerinde kullanılmakta ve başarılı sonuçlar ortaya çıkartmaktadır. Hormonun ne zaman kullanılacağı, hangi saatlerde kullanılacağı bu tarz çocuklarda tedaviyi yapan doktor tarafından belirlenir. Tedavi süresi boyunca saatleri ve ne zaman kullanılacağı konusunda oluşan detayları atlamamak gerekmektedir. Tedavinin boy gelişimi ile tamamlanmasının ardından 18 ila 20’li yaşlarda büyüme hormonu kesilir.
Hormon tedavisine tabi olan çocukların 40 ila 50’li yaşlarda kasları yetersiz düzeyde olan obez kişiler oldukları da yapılan araştırmalar neticesinde ortaya çıkmıştır. Çocukluk dönemlerinde tedaviye başlayan ve yetişkin dönemlerinde tedavi süreçlerini uygulamayan kişiler genelde iş ve ev yaşamını düzgün şekilde sürdüremez, sosyal yaşama uyum sağlayamaz, intihar eğilimlidir ve çoğunluğunda kalp krizi ile ölüm meydana gelir. Bundan kaynaklı olarak yetişkin olan kişilerde tedaviye uygulanmaya başlanmıştır. Yetişkin kişilerinde tedavi döneminde ilaç saatleri konusunda, ilaçları ne zaman alacağı konusunda ve hangi ilaçlar ile destekleri kullanacağı konusunda dikkatli olması gerekir.
Büyüme hormonu ile yapılacak olan tedavi konusunda bilgi sahibi olmayan insanlar tarafından verilecek olan ilaçlar ve destekler kesinlikle kullanılmamalıdır.
Hangi Saatlerde Salgılanır
Hormon özellikle 0 ila 5 yaş aralığında oldukça önemli bir yere sahiptir. Yetersiz şekilde salgılanması sonucunda yavaş büyüme sorunu ortaya çıkar. Bebeklerde ve çocuklarda uyku zamanında salgılanmaktadır. Uyku tam olarak üç evreden oluşmaktadır. Uykuya geçme dönemi, rüyasız uyku dönemi ve rüyalı uyku dönemi olarak, uykuya geçme döneminde insanlar ile olan iletişim tamamen kesilir.
Rüyasız olan uyku dönemin beden dinlenir ve fiziksel olan yorgunluklar tamamen atılır. Büyüme hormonu rüyasız uyku dönemi saatleri içinde salgılanmaktadır. Rüyalı olan uyku döneminde de uyanmaya az bir zaman kalıyormuş. Yapılan araştırmalar ve bilimsel sonuçlarda bu şekilde geçmektedir. Yani çocuklarda büyüme hormonu salgılama işlemleri hangi saatlerde sorusuna verilecek olan en güzel cevap rüyasız uyku sürecidir.
Bebeklerde rüyasız olan uyku dönemi süreci uykunun yarısını oluşturur. Yani 16 saatlik zaman dilimi içinde 8 saatlik zaman diliminde hormon salgılanması yapılır. 1 yaşını geçen bebeklerde ise uyu sürecinde hormon salgılama uykunun beşte birini oluşturmaktadır. Bebek ve çocuklarda uykunun karanlık ve sessiz bir ortamda olması hormonun değerlerini ve salgılanmasını yükseltecektir. Yeni doğan bebeklerin ilk aylarda karınları acıktığı için sık şekilde uyanır ama bu alışkanlıklarını bıraktıkları zaman geceleri uyanmadan uyumaya başlarlar.
Fiziksel anlamda büyüme oluşabilmesi adına uyanmadan uyku sürecini geçirmek oldukça önemlidir. Annelerin uyku düzeni ile alakalı olan zaman dilimleri konusunda hassas olması gerekmektedir. Büyüme hormonu özellikle 22:00 ila 02:00 Aralığında en üst düzeyde salgılanmaktadır. Bu saatlerde sadece bebeklerin ve çocukların değil yetişkinlerinde uykuda olması önemlidir.
Ne zaman salgılandığını bilen annelerin özellikle dikkatli olması ve bu hormonun ne gibi faydalar salgıladığını akıllarından çıkartmaması gerekir. Hormon 20 yaşlarında üst düzeyde salgılanırken 70 ya da 80 yaşlarından alt seviyelerde salgılanmaktadır.
Bebeklerde Uykunun Önemi
Bebekler uyku esnasında gün içinde yaşadıklarını, gördüklerini ve yetişkinler tarafından öğretilenleri tekrarlamakta ve bunların hepsini hatırlamaktadır. Yani bebekler uyurken de beyinleri çalışmaya devam etmektedir. Bu durum tüm insanlar için geçerlidir.
Uyku zamanında salgılanan hormonların desteği ile çalışmayan kaslar ve beyin çalışmaktadır. Bundan kaynaklı olarak, hormonların en doğru şekilde salgılanabilmesi için karanlık ortamda uyumak, uyku düzenin olması, uykunun kalitesi ve uykunun gerçek derinliği oldukça önemlidir. Uykusunu alan bebekler de yetişkinlerde daha enerjiktir ve öğrenme konusunda daha heveslidir. Gece boyunca sürekli olarak uyanan ve uykusunda rahatsız şekilde uyuyan her çocuk güne kötü başlar. Bunda büyüme hormonun doğru şekilde salgılanamamasının da etkisi bulunmaktadır. Bu süreç bir sonraki uzun dönem ve aralıksız olan uykuya kadar devam eder.
Uzun süreçli uyku dönemine geçen bebek ve çocuklarda büyüme hormonu en doğru şekilde salgılandığı için enerjileri de en üst düzeyde olur. Ayrıca salgılanan hormon desteği ile yaşamları boyunca daha mutlu, huzurlu ve pozitif olurlar. Özellikle bebeklerin akşam saatlerinde belli bir saatte yatırılması gerekmektedir. bu sayede hormon seviyeleri en düzgün şekilde salgılanır ve bebeklerin gelişimleri de en düzgün şekilde devam eder. Yapılan araştırmalar sonucunda bebeklerin büyümesi için salgılanan hormonun 22:00 ile 02:00 en üst düzeyde salgılandığı ortaya çıkmıştır.
Bundan kaynaklı olarak da erken yatırılmasının önemi büyüktür. Uyku sürecinde bebeklerin vücutları eneri de salgılamadığından dolayı hormon daha düzgün salgılanır.