Prolaktin hormonu yüksekliği nedir – Belirti, bulgu ve tedavileri

Prolaktin hormonu yükselirse neler olur? Prolaktin hormonu yüksekliği varsa kısırlık, görme bozukluğu meydana gelebilir. Prolaktin yüksekliğinin zararları

Prolaktin hormonu

Prolaktin Hormonu Yükselmesi

Hipofiz ön lobunda bulunan meme dokusunun büyümesini ve laktasyonu stimüle eden hormondur. Gebelik döneminde birçok hormon uyarılarak yükselir. Bunlardan bir tanesi de prolaktindir. Bu hormon gebelik döneminde uyarılır ve memelere süt inmesini sağlar. Sadece gebelik döneminde ortaya çıkan bir hormon değildir. Kadın üreme organlarının fonksiyonu ve gelişimi yönünden vücutta belli düzeylerde bulunması gerekir. Prolaktin, beynin hipofiz bölümünde bulunan bezde üretilir ve hipotalamus tarafından salgılanan Domapin salınımıyla dengede tutulmaktadır.

Eğer bu denge sağlanamaz ve prolaktin yüksekliği görülürse buna hiperprolaktinemi adı verilir.

Neden Yükselir

  • Meme ucunun aşırı uyarılmasında
  • Gebelik döneminde
  • Hipertansiyon ya da antidepresan ilaçlarının kullanımında
  • Hipofiz bezinde adenom varlığında
  • Dopamin hormonu salgısının azalmasında
  • Östrojenin hormonunun yüksek olduğu durumlarda
  • Tiroid hormonunun işlevsel bozukluğunda
  • Polikistik over sendromunda
  • Siroz ya da kronik böbrek yetmezliğinde
  • Hipofiz bezinin travma ya da radyasyona bağlı hasarlarında
  • Göğüse alınan ağır darbeler sonucunda
  • Uzun süren stres bozukluğunda
  • Fazla protein tüketiminde
  • Doğum kontrol haplarının kullanımında
  • Göğüs operasyonları sonucunda da yükselebilir.

Nelere Sebep Olur?

Hiç düşündünüz mü eğer prolaktin hormonu seviyesi yüksek olursa neler olmakta, ne gibi hastalıklar görülmekte ya da yüksek olsa ne olur ki alt tarafı memelerden süt mü gelir? Yoksa tedavi edilmezse ciddi sorunlar ortaya çıkarır mı? Peki, prolaktin hormon seviyesinin yükselmesi sadece kadınlarda mı görülür? Erkeklerin süt üretimiyle ne ilgisi var ki erkeklerde görülsün diye düşünenler için önce sizin sorunuzun yanıtını cevaplayalım.

Prolaktin hormonu yüksekliği sadece kadınlarda görülen bir rahatsızlık değildir. Bu hastalık erkeklerde de görülebilmektedir. Erkeklerde prolaktin yüksekliği, memelerde büyüme, baş ağrısı, cinsel isteksizlik, saç dökülmesi ve en önemlisi sperm kalitesinin azalmasına neden olur.

Kadınlarda ise bu durumu maddeler halinde sıralayabiliriz.

  • Adet düzensizliği yani hiç adet görmeme, 4-5 ayda bir adet olma, 2 günden az süreyle adet görme
  • Memelerde aşırı büyüme
  • Gebelik döneminde olunmamasına rağmen memelerden süt salınımı
  • Kısırlık yani tıp dilinde infertilite
  • Cücelik

Belirti Ve Bulguları

  • Hormon bozukluğuna bağlı obezite
  • İştahta artış
  • Fazla su içememe
  • Hiç adet görmeme
  • Memelerde süt salınımı varlığı
  • Gebe kalma da zorluk
  • Memelerde büyüme gelişmesi
  • Baş ağrısı
  • Saç dökülmesi
  • Cinsel istekte azalma
  • Görme bozukluğu
  • Bulantı

Eğer hasta da bu belirtilerden bir ya da birden fazlası görülüyorsa zamana bırakmadan hemen bir doktora muayene olması gerekmektedir. Çünkü bu belirtiler hafife alınacak önemsenmeyecek geçici belirtilerden değildir. Hastalığın ilerlemesi daha kötü sonuçlar doğurabilmektedir.

Tanı Ve Tedavi

Prolaktin hormonunun yüksekliğinin tanısı kan testleri, röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MT) ile konulur. Peki, prolaktin hormon seviyesi nasıl ölçülür. Öncelikle hormon seviyesine hastanın stresten uzak olduğu, protein yönünden zengin beslenilmemiş ve egzersiz yapılmadığı bir günde bakılmalıdır. Hasta kan testini yaptıracağı gün mümkünse aç gelmeli ve saat 10.00 – 11.00 gibi ölçümüm yapılmasına dikkat etmelidirler. Uykularını iyi almış olmaları gerekmektedir ve banyo yapmak için bile olsa ölçümden 24 saat önce memeler uyarılmamalı, ovulmamalıdır. Bu maddeler testin doğru çıkması için çok önemlidir. Bu maddelere ne kadar çok uyum sağlarsanız test sonucunuz o kadar doğru çıkar. Hormon seviyesi için kan tahlillerini ölçtürürken böbrek ve tiroit fonksiyonlarını ölçen testlere de bakılması çok önemlidir. Bunlardan sonra doktorunuz kesin tanı koymak için; röntgen, BT ve MT isteyebilir.

Prolaktin hormon seviyesi tedavisinde iki çeşit tedavi uygulanmaktadır. Bunun nedeni hipofiz bezinden kaynaklanan ve diğer faktörlerden kaynaklanan seviye artışına etkin tedaviyi sağlamak içindir.

Tedaviye başlamadan önce hastanın kesin tanısı mutlaka konulmuş olmalı ve hastalığın hangi faktörden kaynaklandığı bilinmesi gerekir. Hipofiz bezinden kaynaklı bir artış söz konusuysa memede tümör var demektir ve bu tümör hastalığa neden olmaktadır. Prolaktin hormonunun artışını sağlayan bu tümörler iyi huyludur.

Onun için hastaya ilk olarak ilaç tedavisi başlanır. Fakat kullanılan bu ilaçların yan etkileri çok fazladır. Halüsinasyon görme, bayılma, kusma gibi olaylar gözlenebilir. Hasta bu nedenle ilaçları bırakmak zorunda kalabilir. Eğer tümörler ciddi tehlikelere sebep oluyorsa ameliyata başvurulabilir. Tedavide radyoterapiden kullanılabilir ama hipofiz bezine zarar verebileceği için bu yöntem pek kullanılmaz. Diğer faktörlere bağlı prolaktin yükselmesinde sadece ilaç tedavisi uygulanır. Bunun yanında hasta stresten uzak olmalı ve doktorunun söylediklerini yerine getirmelidir. Hastanın morali ne kadar iyiyse prolaktin seviyesi de o kadar hızlı düşüş yapar.