Bebeklik Çağında Tiroid Hastalıkları ve Tedavi Süreçleri

Tiroid bezi, Adem elmasının hemen altında boynunun ön tarafında bulunur. Vücudumuzdaki tüm metabolik ve kimyasal işlemlerin hızından sorumludur ve her hücrenin, dokunun ve organın etkilenmesine neden olur.

Çocuklarda Tiroid Hastalıkları

Bebeklerde Tiroid hastalığı, yetişkinlerden daha az miktarda görülmesine rağmen belirtiler benzer şekillerde ortaya çıkabilir. Bununla beraber, ortaya çıkması gereken birkaç önemli farklılık söz konusu olabilir.

Tiroid bezi çok fazla tiroid hormonu üretirse, duruma hipertiroidizm denir. Tiroid bezi çok az tiroid hormonu ürettiğinde, duruma hipotiroidizm denir.

Bebeklerde Tiroid rahatsızlığı, genelde pediatrik bir endokrinolog veya pediatrist tarafından endokrin sistem hastalıklarıyla uğraşan doktor ile istişare edilerek yönetilir.

Doğumsal Hipotiroidi

Doğumsal hipotiroidi, doğumda bebekleri etkileyen ve yaklaşık 4000-5000 canlı doğan bebekte yaklaşık 1`inde ortaya çıkan bir hastalıktır. Normal olarak gelişemeyen tiroid bezine bağlı olarak tiroid fonksiyon kaybı ile karakterizedir. Olguların yaklaşık %10`u, eksik hormon üretimine, iyot yetersizliğine ve beyin hipofiz bezi anormalliğine yol açan bir enzim sorunundan kaynaklanmaktadır. Teşhis geciktiği takdirde ve acil tedavi uygulanmaz ise, doğumsal hipotiroidizm büyüme, gelişimsel kusurlarına ve ciddi zihinsel geriliğe yol açabilir.

Bebeklerde, 25-30 sene öncesinden beri tiroid fonksiyonu için test yapılması zorunludur. Yaşamın ilk haftasında bir bebeğin tiroid hormonu seviyesini değerlendirmek için bir topuktan kan örneği alınır. Herhangi bir anormallik varsa, tekrarlanan kan örneği alınır. Bu doğumsal hipotiroidi ortaya çıkarırsa, bebeğe hemen tiroid hormon replasman tedavisi verilir.

Haşimato Tiroiditi

Hipotiroidinin bebeklerde ve ergenlerde en sık görülen nedeni, otoimmün bir hastalık olan Haşimato tiroiditidir. Burada, vücudun kendi bağışıklık sistemi tiroid bezine saldırır ve tiroid hormonlarının üretimine müdahale eder. Bu durumun başlangıcı herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir ve hipotiroidi belirtileri çok yavaş geliştiği için teşhis, yıllarca göz ardı edilebilir. Tiroid bezi giderek azalıp hareket ettiği için fiziksel ve zihinsel değişiklikler daha belirgin hale gelecektir.

Genellikle ilk işaret, çocuğun büyüme hızının beklenmedik şekilde azalması ve iskelet gelişiminin gecikmesidir. Çocuğun boynunda belirgin bir şişme (guatr) olabilir, çünkü tiroid bezi iltihaplanır. Alışılmadık yorgunluk veya uyuşukluk, kuru kaşıntılı cilt, soğuk algınlığı, kilo artışı veya genel şişme, kötü konsantrasyon, azalmış enerji ve kabızlık gibi diğer belirtiler ortaya çıkabilir.

Graves Hastalığı

Çocuklarda ve bebeklerde hipertiroidinin en yaygın nedeni Graves hastalığı olarak adlandırılan bir otoimmün hastalıktır. Graves hastalığında bebek vücudu, çok fazla tiroid hormonu yapmak için tiroid bezini kontrol edilemeyecek şekilde uyaran antikorlar üretmektedir. Bebekler, yetişkinlere benzer belirtilere sahip olabilir, ancak onlar hakkında şikayet etme ihtimalleri azdır. Başlangıçta bu durumun en belirgin belirtisi bebeğin artan enerjiyi gösterdiği olabilir. Bu, akademik performansın zayıf olmasına ve ebeveynlerin hayal kırıklığı yaratmasına neden olabilir. Bir bebeğin hipertiroidi, daha belirgin belirti ve bulgular ortaya çıkıncaya kadar teşhis edilemeyebilir. Bunlara büyümüş bir tiroid bezi dahildir. Diğer belirtiler arasında hızlı nabız, sinirlilik, ısıya dayanıksızlık, kilo kaybı, el titremesi, kas güçsüzlüğü ve davranış bozuklukları yer alır.

Bebeklerde tiroid rahatsızlığından şüphelenirse ilk yapılacak olan işlem, kandaki tiroid hormonları ve tiroid uyarıcı hormonu düzeylerini ölçmek olacaktır.

Tiroid Hastalıkları Tedavisi

Doktorlar hastalığı, günlük dozlarda sentetik tiroid hormonu ile tedavi ederler. Sentetik hormon, vücuttaki doğal tiroid hormonuna benzer şekilde davranır ve uygun dozlarda verildiğinde yan etkilere neden olmaz. Bu ilaç, bebeklerde eritilebilen veya ezilebilen bir tablet formundadır. Hastalık, vücuttaki tiroid hormon üretimini yavaşlatan ilaçlarla tedavi edilir. Tedavi, annenin antikorları bebeğin kanından yok olana kadar gereklidir.

Bebeklerde tedavi başlangıcında propiltiourasil veya karbimazol gibi antitiroid ilaçların kullanımı ve eğer iyi tolere edildiyse bunlar aylar hatta yıllarca devam ettirilebilir. Bazı bebekler için bu ilaçlar tek başına durumlarını stabilize eder ve başka bir tedaviye gerek yoktur. Diğerleri için, tiroid hastalığının ciddiyetine ya da antitiroid ilaçlara verdikleri tepkiye bağlı olarak ameliyat veya hatta radyoaktif iyot gerekir. Bir bebeğin tedavisi boyunca, tiroid hormonu seviyelerinin klinik belirtileri ile birlikte düzenli olarak izlenmesi gerekecektir. İzlenme aşamalarına göre ilaç tedavisi hakkında gerekli yönlendirmeler doktor tarafından yapılır ve tedavi süreci devam eder.

Tiroid hormonu yüksekliği

Bebeklerde tiroid hormonu yüksekliği, genel olarak doğumdan yakın bir süre sonra ortaya çıkmakta ve bu durum, tiroid bezinin minimum seviyelerde çalışmasına işaret etmektedir. Tiroid hormunu yüksekliği, kısa sürede teşhis ve tedavi edilmezse bu durumda ciddi anlamda kötü sonuçları ortaya çıkartabilir.

Tiroid Hormonu düşüklüğü

Bebeğin tiroidlerinin maksimum seviyelerde çalışması ve bebek vücudunun yüksek miktarlarda tiroid hormonunu ortaya çıkarması, bebeklerde Tiroid hormonu düşüklüğüne işarettir. Düşük seviyelerde doğum ağırlığı, erken doğum ve tiroidler kapsamında ortaya çıkan bir hastalık, bebeklerde Tiroid hormonu düşüklüğünü gösterir.

Tiroid Hormonu Normal Değerleri

1. Prematüre doğumlarda normal değerler – 07 27 mIU/L
2. İlk bir haftalık bebeklerde normal değerler – 1.0 – 40.0 mIU-/mL
3. İkinci haftadan başlayarak en fazla 1 aylık bebekler için normal değerler – 1.7-9.1 mIU/mL
4. İki aylık ile 1 yaşına gelmiş olan bebeklerde normal değerler – 0.8-6.4 Mıu
5. 2-5 arası bebekler için normal değerler – 0.7-5.4 Mıu/ML