Serbest T3 Hormonu Nedir, Ne İşe Yarar, Düşüklüğü ve Yüksekliği Neden Olur?

Serbest t3 hormonu kanda bulunan tiroid hormonlarının seviyesini belirlemek adına yapılan testtir. Bu test sayesinde var olan sıkıntılar konusunda tanı koyma işlemi yapılır.

Serbest T3 Hormonu Nedir?

Serbest t3 hormonu nedir, kanda bulunan tiroid hormonlarının seviyesini belirlemek adına yapılan testtir. Bu test sayesinde tiroid bezinin nasıl çalıştığının belirlemesi yapılır. Boyun bölgesinden yer alan bez TSH katkısıyla çalışır ve hormonları olan t3 ile t4 üretir. T4 ile t3 hormonu beyin gelişiminden tutun da vücuttaki enerjiye kadar belli başlı olaylarda görev alır. Serbest t3 triiyodotironin kelimesinin bir kısaltmasıdır ve 3 iyot bulunan tironin molekülü anlamına gelir. t3 hormonu kanda moleküle bağlı bulunabildiği gibi serbest olarak bulunmaktadır.

Serbest t3 hormonu ile t4 hormonu boyun bölgesinin ön kısmında yer alan kelebek şeklindeki tiroid bezi tarafından salgılanmaktadır. Hipofiz bezi tarafından salgılanmakta olan TSH ise t4 ile t3 hormonu salgılanmasını kontrol altında tutar. Bu sayede t3 hormonu düşüklüğü ya da t3 hormonu yüksekliği meydana gelmeden normal seviyelerde seyreder. Yapılacak olan testler ve tetkikler genelde kolda bulunan toplardamarlardan alınacak olan kan örneği ile yapılmaktadır. Serbest hormonların düşüklüğü ya da yüksekliği konusundaki değeri de bu şekilde belirlenir.

Normal değeri kaç olmalı, düşüklüğü ya da yüksekliği neden olur,  değeri normal seviyeye getirmek adına neler yapılır, tedavisi nedir, belirtileri nedir, hangi ilaçlar neden kullanılır gibi detayların hepsini uzman hastasına anlatır. Testler neden yapılır;

  • TSH değerlerinde anormal düzeyde bir değişim olduğunda
  • Bezlerin fazla çalıştığını belirlemek amacı ile
  • Fonksiyonların belirlenmesinde
  • Zayıflık, ellerde titreme, uyku sorunları, kilo kaybı ve kalp çarpıntısı olduğunda nedenlerinin araştırılması için

Yüksek ve Düşük Değerleri

Serbest şekilde bulunan t3 hormonun normal değeri testin yapılacağı laboratuvara, kullanılan cihaza ve yönteme göre değişmektedir.  Referans aralıkları;

  • 0-3 gün kadın 1.4-5.4 pg/mL
  • 0-3 gün erkek 1.4-4.8 pg/mL
  • 4-29 gün kadın 1.5-5.0 pg/mL
  • 4-29 gün erkek 1.4-5.5 pg/mL
  • 1-11 ay kadın 2.5-6.5 pg/mL
  • 1-11 ay erkek 2.0-6.9 pg/mL
  • 1-5 yaş kadın 3.0-6.0 pg/mL
  • 1-5 yaş erkek 2.4-6.7 pg/mL
  • 6-10 yaş kadın 2.7-6.2 pg/mL
  • 6-10 yaş erkek 2.9-6.0 pg/mL
  • 11-15 yaş kadın 2.6-5.7 pg/mL
  • 11-15 yaş erkek 3.1-5.9 pg/mL
  • 16-18 yaş kadın 2.8-5.2 pg/mL
  • 16-18 yaş erkek 3.5-5.7 pg/mL
  • 19-99 yaş 2.00-4.40 pg/mL

Normal değeri dışında yüksekliği neyi ifade eder ve belirtileri nedir, tiroidde bulunan bezlerin fazla çalıştığını, az çalışan kişilerde ilaçlar konusunda fazla bir alım olduğunu, guatr olduğunu, tiroidit ve garves hastalığı olduğunu ifade eder. Normal değeri dışında yüksekliği neyi ifade eder ve belirtileri nedir, bezin az düzeyde çalıştığını, hipofiz bezinde meydana gelen hastalıkları ve tiroid bezinde meydana gelen hasarları ifade eder.

Test Sonucunu Etkileyen Faktörler ve Nedenleri

  • Stres
  • Sistemik hastalıkları
  • Karaciğer sorunları
  • Hormonları taşıyan proteinlerin düzeylerinde var olan değişimler
  • Lityum kullanımları
  • Gebelik
  • Antikonvülsan, karbamazepin ve fenitoin ilaçlar ile alakalı kullanım
  • Varafin, heparin ve aspirin tarzındaki kanın sulanmasını sağlayan ilaçlar ile alakalı kullanım
  • Doğum kontrol ilaçları, progesteron, östrojen ve kortikosteroid tarzındaki ilaçlar ile alakalı kullanım tetkiklerin yapılması nedenleri içinde yer alır. Bu şekilde yüksekliği, düşmesi ve belirtileri meydana çıkar.

TSH Ne İşe Yarar?

TSH hipofiz desteği ile salgılanan bir hormondur. TSH hormonu salgılar, bu şekilde kan yoluna ulaşır ve tiroid hormonunun üretilmesini tetikler. İnsan vücudunda bir sebepten kaynaklı olarak az salgı meydana geldiğinde hipofiz bezinden salınım artar.