Hiperparatiroidizm Nedir, Belirtileri Nelerdir,Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hiperparatiroidizm, paratiroid bezlerinin hormon üretiminde olan artıştan kaynaklı olarak ortaya çıkar. Oluşan belirtiler ile mutlaka doktora başvurulması gerek

Hiperparatiroidizm Nedir?

Hiperparatiroidizm, paratiroid bezlerinin hormon üretiminde olan artıştan kaynaklı olarak ortaya çıkar. Bu artış ile birlikte endokrin sisteminde bozukluklar meydana gelmektedir. Normalden daha çok çalışan bu bezler daha fazla paratiroid hormonu salgıladığı için kan dolaşımında bulunan kalsiyum seviyesini en üst düzeye çıkartmaktadır. Kanda bulunan kalsiyum değerini yükseltmek adına kemiklerden güç alan hormon ortaya çıkardığı aşırı düzeydeki kalsiyum sonucunda kemik erimesine sebep olmaktadır.

Hormonun da etkisi ile böbreklerden idrar torbasına atılacak olan kalsiyum miktarı da artmaktadır. Bundan kaynaklı olarak da böbrek taşlarının oluşmasının riski artar. Hiperparatiroidizm, paratiroid bezlerinde iyi huylu adenomların ya da bu bezlerin büyümesi anlamına da gelmektedir. Genellikle böbrek yetmezliği kronik duruma gelen hastalarda hiperparatiroidi bezlerinin büyümesi ile ortaya çıkmaktadır. Bu hastalık kemiklerde değişikliklere sebep olur ve kanda bulunan fosfor miktarını önemli düzeyde azaltmaktadır. Yapılan incelemelere göre hiperparatiroidizm primer rahatsızlığı 50 yaşının üzerinde olan kişilerde daha sık şekilde görülmektedir. Kadınlar erkeklere göre bu hastalığa daha sık şekilde yakalanarak sorun yaşamaktadır. Hiperparatiroidizm adenomu üç şekilde ortaya çıkar. Bunlar;

• Primer hiperparatiroidizm
• Sekonder hiperparatiroidizm
• Tersiyer hiperparatiroidizm

Hiperparatiroidizm Belirtileri Nelerdir?

Hiperparatiroidizm hastalığı böbreklerde ağrı olmadıkça kendini belli etmez. Yıllar sonra ortaya çıkabilen sinsi bir hastalıktır.

• Hazımsızlık
• Ülser belirtileri
• Susuzlukta oluşan artış
• İdrara sık çıkma isteği
• Nedeni belli olmayan yorgunluk
• Böbrek taşları

Paratiroid bezlerinden bir tanesinin ya da birkaç tanesinin hormonlarını aşırı düzeyde üretmesi sonucu oluşan rahatsızlığa hiperparatiroidizm adı verilir. Kişinin vücudunda oluşmuş olan aşırı düzeydeki paratiroid hormonunun ortaya çıkarttığı kalsiyum oldukça fazla düzeyde olacaktır. Vücutta bulunan fosforda oldukça düşük seviyelere gelecektir. Bundan kaynaklı olarak da ortaya birçok belirti çıkabilir. Bu belirtiler ile doktora başvuran hasta vakaların birçoğunda paratiroid bezlerinde küçük büyümeler mevcuttur. Diğer hastalık durumlarında ise paratiroid bezlerinin hepsi hormon salgılar ve hepsinde büyüme oluşur. Büyüme oluşması sonucunda genelde başka organlara sıçramalar oluşmaz. Bezlerin kendisinde görülen bir durumdur. Hiperparatiroidizm hastalığı konusunda yapılan bir araştırmaya göre kadınlarda daha sık oluştuğu ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan belirtiler sonucunda mutlaka doktora başvurmak ve gerekli tedavi için planlamanın yapılmasını beklemek gerekir. Tedavi sürecini konusunda uzman olan bir doktor ile geçirmek en doğru seçim olacaktır.

Hiperparatiroidizm Teşhisi Nasıl Konulur?

Hiperparatiroidizm hastalığı olan kişilerin yarısından çoğunda herhangi bir belirti meydana gelmez. Bu hastalığın teşhisi genelde başka bir hastalıktan kaynaklı olarak yapılan kan testleri esnasında ortaya çıkan yüksek düzeydeki kalsiyum miktarı ile koyulur. Kan içinde aşırı düzeyde bulunan paratiroid hormonu ve kalsiyum miktarı hiperparatiroidizm düşündürmektedir. Tesadüfen ortaya çıkan bu hastalıkta kanda var olan fosfor değerlerinde düşüklük meydana gelmektedir. Kan değerlerinde ortaya çıkan düşük düzeydeki fosforda hiperparatiroidizm düşündürecek olan etkenler arasında yer almaktadır. Kan testi ile paratiroid hormonun direkt olarak ölçümü yapılır. Kandan yapılacak olan ölçümler teşhisinin doğrulanması açısından doktora yardımcı olacaktır. Teşhisin koyulmasından sonraki yıllarda hormonun devamlı olarak tespit edilmesi gerekir. Hiperparatiroidizm teşhisinin konulması esnasında hasta olan kişilere D vitamini aşırı düzeyde alıp almadığı sorulmaktadır. Paratiroid bezlerinde tümör belirtisi bulunuyorsa doktor bunun teşhisini koymak adına ultrason incelemesi de yapacaktır. Bu durum dolaşım sistemi içinde kalsiyum seviyesini arttırır ve kesinlikle saf dışı bırakılmalıdır.  Böbrek, akciğer ve bazı organlarda oluşan kanser türleri paratiroide benzeyen salgılar oluşturur. Bu durumda vücutta bulunan kalsiyum seviyesinde artışlar meydana gelir.

Hiperparatiroidizm Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bu hastalıktaki tek tedavi yöntemi cerrahi işlemlerin yapılmasıdır. Hastaların genel sağlık durumlarında bozukluk mevcut ise diyet ile ve medikal olarak hasta inceleme altına alınır. Bu süreç belli bir dönem sonra mutlaka cerrahi işlemler ile sonuçlanır. Boyundan yapılacak olan kesi yardımı ile tiroid bezlerinin yan loblarında paratiroid bezleri aranır. Bu bölgede adenom bulunuyorsa çıkartılır ve ardından frozen yapılır. Bölgede tek bir tane adenom bulunuyorsa yalnız o çıkartılır ama hiperplazide işlemleri farklı şekillerde uygulanmaktadır. Bazı doktorlar 3 paratiroid bezini çıkartır ve 4. Bezin yarısını cerrahi işlem ile alır. Yarım kalan bezin ise üstüne klip koyma yaparak bu şekilde bırakır. Bazı doktorlar da 2 adet paratiroit bezinin tamamını çıkartır, geriye kalan 2 bezin üstüne klip koyma yaparak bu şekilde bırakır. Bu hastalık için uygulanan diğer bir tedavi yöntemi de 4 adet paratiroit bezini çıkartılması ile yapılır. Bu işlem sonrasında ince şekilde kesilen paratiroit bezleri boyun ya da ön kol kısmına implante edilir. Paratiroit karsinomu tedavisinde ise tiroid lobektominin ile birlikte tümörün çıkartılması işlemi de yapılır. Bu durumda büyük ya da şüphe çekici olan lenf nodları fark edilirse kanserin bulunduğu bölgeye boyun diseksiyonu uygulaması yapılır. Yapılacak olan ameliyatın sonrasında 48 saatlik zaman dilimi içinde hasta oldukça yakın bir şekilde gözlem altında alınmalıdır. Aşırı düzeyde hastanın kemiklerine kalsiyum mobilize olmuşsa, geçici olan hipokalsemi meydana gelebilir. Ameliyat sonrasındaki 3 hafta içinde tekrardan hiperkalsemi gözlemlenirse tekrardan cerrahi işlemler gerekebilir. Yapılacak olan ikinci ameliyat öncesinde yer belirleme mutlaka yapılır. Boyun bölgesinin her tarafı, tiroit bezlerinin iç kısımları ve diğer bölgelerde tarama işlemleri yapılır. Bu tarama sonucuna göre tümör olduğu bölgeden cerrahi işlem ile çıkartılır.

Hiperparatiroidizm Ciddi Bir Hastalık mıdır?

Hiperparatiroidizm olan bazı hastalarda cerrahi işlem yapılmaz. Doktorlar bu tarz hastaları sadece gözlem altında tutarak durumları konusunda gözlemleme yapar. Böbrek taşı oluşumuna da sebep olan hiperparatirpidizm oluşturduğu bu sıkıntı için yakından takip etmek gerekmektedir. Böbrek ile alakalı periyodik testler ve tetkikler aksatılmadan yapılmalıdır. Hiperparatiroidizm hastalığında uzun dönemde kemikler açısından sıkıntılar meydana gelir.

Kanda yüksek düzeyde kalsiyumun bulunmasından kaynaklı olarak zaman içinde kemiklere mineral salmaktadır. Kemikler insan vücudunun kalsiyum deposudur. Böbreklerde sorun olması, böbrek taşlarının insan vücudunda olması,  fonksiyonlarının bozulması ve iskelette belirgin olan bozukluklar sonucunda tümörün muhakkak çıkartılması gerekmektedir.