Tiroid Testleri Neden Yapılır? Uygulama Öncesinde ve Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tiroid bezlerinin fazla hormon üretmeye başlamasından sonra ya da az hormona sahip olması durumunda, ortaya çıkabilecek hastalıkların önlenmesi adına tiroid testlerine başvurulmaktadır.

Tiroid Testi

Birçok hastalığın nedeni olarak bilinen tiroid hastalığında farklı testler uygulanmaktadır. Birçok hastanın merak ettiği tiroid testleri nelerdir ve tiroid hastalığı nedir konusunda bilgiler sunarken ayrıca hamilelik döneminde tiroid hastalığı belli olur mu gibi soruların da yanıtlarını sunmuş olacağız. Bebeklerde de görülebilen bu hastalık testinde net sonuçların alınabildiğini de söylememiz mümkündür.

Tiroid Testi Nedir?

Tiroid bezlerinin fazla hormon üretmeye başlamasından sonra hipertiroid, az üretiminde de hipotiroid ortaya çıkmaktadır. Sağlıklı bir vücutta ne kadar hormon olması gerektiği de tiroid bezlerinden yapılacak testlerle anlaşılabilir. Kişilerden kan alınarak yapılan bu testte birçok hormon seviyesi ortaya çıkmaktadır. Kan değerine bakılan hormonlar ise şu şekilde sıralanabilir; TSH hormonu, T3 ve T4 hormonları ve ultrason çekimlerinde gerekli bilgiler ve tümörler belirlenebilmektedir.

Tiroid uyarıcı hormon olarak bilinen TSH testlerinde, uyarıcı hormonun seviyesi ölçülmektedir. Tiroid bezi sorunları, az ya da çok çalışması gibi durumlar bu test ile ortaya çıkarılır. TSH testleri sonrasında ortaya çıkan faktörler araştırılarak hemen tedavi sürecine de geçilmektedir.

Bebeklerde topuktan alınan kanlarla, kadınlarda ise koldan alınan kan örneğiyle yapılabilmektedir.

Neden Yapılır?

Bu testin yapılmasından önce uzmanlar bir takım hatırlatmalarda bulunur ve kısa bir sürede tamamlanacak işlemlerle hastaya sonuçlar aktarılmaktadır. TSH testinin yapılma amaçları şu şekildedir;

  • Tiroid bezinin normal çalışıp çalışmadığının belirlenmesi,
  • Saç dökülmesi, aşırı kilo alımı, kabızlık gibi durumlarda meydana gelebilecek hastalıkların teşhisi,
  • Terleme, uyku sorunları, kalp çarpıntıları ve kilo kaybı gibi durumlarda,
  • Doğuştan tiroid bezinde sorun yaşayan hastalardaki hastalıkların teşhisinde kullanılmaktadır.

TSH değerleri de önemlidir. Testin yapıldığı cihaza göre farklı değerlerle ortaya çıkan TSH testinde;

  • Yetişkinlerde 0,4-4,2 mcU/mL
  • Çocuklarda 0,7-6,4 mcU/mL
  • Yeni doğan bebeklerde 1-39 mcU/mL arasında olmalıdır.

Yüksek değerler, hastada;

  • Tiroid bezinin yetersiz çalıştığını,
  • Tiroid ilaçlarının yeterli miktarda alınmadığını,
  • Test sonucunda yüksek çıkıyorsa, aşırı ilaç kullanımının yapıldığını gösterir.

Düşük değerler, hastada;

  • Tiroid bezinin aşırı çalıştığını,
  • Fazla miktarda ilaç alımının yapıldığını,
  • Gebeliğin ilk 3 ayında olunabileceğini göstermektedir.

TSH testinin sonucunu etkileyebilen bazı faktörler de bulunmaktadır. Stres, uzun süreli hastalıklar, iyot kullanıldıktan sonra çekilen röntgen ve radyoaktif maddeye maruz kalmak en önemli faktörler olarak bilinmektedir.

Tiroid taramalarında laboratuvar ya da fizik muayene testinde bulunan farklılıklar değerlendirilmektedir. Daha çok guatr, tiroid kanseri, enflamasyon ve şişlikler ile ilgili görülen durumlara karşı tanı koymak maksadıyla yapılmaktadır.

Uygulama Aşaması

Hastanelerin nükleer tıp bölümünde ayaktan yapılan bu uygulamadan önce radyonüklidi sıvı ya da hap enjekte edilir. Sadece tarama yapılacaksa enjeksiyon uygulamasıyla bu madde hastaya verilir. Hap ya da sıvı alımlarında ise 6-24 saat bekledikten sonra işlemler uygulanabilmektedir. Eğer iki uygulama beraber yapılıyorsa uzmanlar sizi bu konuda bilgilendirecektir.

Tarama İşlemi

Bu taramada, hasta önce muayene masasına yatırılır. Boyun kısmının ortaya çıkması için başınız arkaya yaslanır. Daha sonra 3 farklı açıdan tarayıcı fotoğraf çekimine başlar. Bu uygulama sırasında sabit durmanız gerekmektedir. İşlem yaklaşık olarak 30 dakika kadar sürer

Taramadan sonra tiroid ilacının tekrar alınıp alınmayacağı, doktorunuz tarafından belirlenmektedir. İşlem sırasında vücudunuza aldığınız radyoaktif iyotlar, idrar yoluyla dışarı atılabilir. Ayrıca bol su tüketimi yapmanız da önerilmektedir. Yine bu süreçte 48 saate kadar tuvalet ihtiyacı giderildikten sonra su tüketimi iki kez yapılabilir.

İşlemden Sonra

Uygulamadan sonra 1 hafta boyunca iyot içeren gıdalardan uzak durmanız gerekebilir. Bunlar; Süt ürünleri, su yosunları, kabuklu deniz hayvanları, laminarya ve iyodize tuz içeren baharatlar olabilir. Ayrıca öksürük şurupları ve iyotlu takviyeler kullanmamanız gerekir.

Uzman doktorlar tarafından tiroid taramanızın sonucu görüntülendikten sonra rapor haline getirilecek ve yapmanız gerekenler sunulacaktır. Normal bir taramada, tiroid bezinin büyüklüğünde herhangi bir anormallik bulunmaz. Rengi de homojen kalmaktadır. Anormal bir durumda ise guatr ya da hipertiroidi tespit edilebilir.

Doktorlar bu tip durumlar için hastaya yapması gerekenleri belirtir ve kullanacağı ilaçları da reçete halinde sunar. Hastanın sağlık durumunu etkileyecek faktörlerden de uzak durması gerekir.